PBX (Private Branch Exchange) PABX หรือ ตู้สาขาโทรศัพท์

PBX (Private Branch Exchange) PABX หรือ ตู้สาขาโทรศัพท์ เป็นระบบชุมสายโทรศัพท์ย่อย ทำให้ภายในบริษัทหรือหน่วยงานนั้นมีเบอร์ โทรศัพท์ (เบอร์ต่อ หรือเบอร์ภายใน) เป็นของตนเองใช้โทรติดต่อกัน นอกจากนี้เบอร์โทรศัพท์เหล่านั้น สามารถติดต่อไปยังระบบโทรศัพท์ภายนอกหรือ ชุมสายโทรศัพท์ภายนอก ที่เรียกว่า PSTN (Public Switched Telephone Network) ได้ PBX บางครั้งใช้คำว่า PABX (Private Automatic Branch Exchange) แทนก็ได้

PBX มีหลายประเภท ขึ้นอยู่ความต้องการในการใช้งาน
– PBX แบบ digital
– PBX แบบ analog

PBX แบบ digital หรือ IP-PBX มีจำนวนการติดตั้งเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว และคงจะเป็น PBX มาตรฐานในอนาคตอันใกล้
PBX แบบนี้มีหลายลักษณะ บางแบบเป็นกล่องเหมือนแบบ analog บางแบบเป็นกล่องเหมือน hub หรือ switch LAN
PBX แบบนี้ส่วนใหญ่สามารถติดตั้งในตู้แร็คมาตรฐาน (rack 19 นิ้ว) ได้ PBX แบบนี้นิยมใช้สายสัญญาณคอมพิวเตอร์ (สาย LAN)
ซึ่งภายในมีสายไฟเส้นเล็ก 8 เส้น ใช้หัวต่อ LAN แบบ RJ-45 (หัวต่อสายแลนมาตรฐาน)

PBX แบบ digital ที่เป็นที่นิยมมากคือ PBX ที่ทำจากเครื่องคอมพิวเตอร์ และติดตั้งโปรแกรมควบคุมระบบโทรศัพท์ (PBX software)

PBX แบบ analog หรือแบบดั้งเดิม มีจำนวนใช้งานมากที่สุดในปัจจุบัน แต่ความนิยมกำลังลดลงอย่างรวดเร็ว และคงจะเลิกใช้ในที่สุด
PBX แบบนี้มีลักษณะเป็นกล่องหรือตู้ มีตั้งแต่รุ่นเล็กขนาดเท่าสมุดโทรศัพท์ จนถึงรุ่นใหญ่ที่มีอุปกรณ์จำนวนมาก และต้องใช้ห้องขนาดใหญ่ในการติดตั้ง
PBX แบบนี้นิยมใช้สายโทรศัพท์ แบบเส้นเล็กสีเหลืองซึ่งภายในมีทั้งแบบสายไฟเส้นเล็ก 2 เส้นและ 4 เส้น ใช้หัวต่อโทรศัพท์แบบ RJ-11 (หัวต่อโทรศัพท์มาตรฐาน)